Trớ trêu thay, sau một thời gian, phần lớn tài năng được phát hiện, tôn vinh từ “lò luyện” truyền hình thực tế đều bước tiếp một cách yếu ớt, hoặc trôi vào trạng thái “im thin thít và lặn mất tăm”. Thậm chí, nếu điểm qua những gương mặt “nổi” lên sau đó thì đa số cũng nổi nhờ... chiêu trò, scandal hơn là tài năng hay dấu ấn âm nhạc để lại.

Yasuy, Hương Tràm, Thảo My giờ ở đâu?

Bất ngờ viết nên giấc mơ tại Vietnam Idol 2012, Yasuy được nhắc nhiều hơn với tư cách là một thí sinh dân tộc thiểu số, có cách hát bản năng, thật thà đến ngây ngô, như chuyện ngay sau đêm đăng quang, "tân Thần tượng âm nhạc Việt Nam 2012" bộc bạch với báo giới về dự định sẽ sử dụng số tiền thưởng mua một đàn... heo để nuôi (?!).

Thời gian sau đó, ngoài những lần xuất hiện lẻ tẻ theo sắp đặt của nhà sản xuất, dường như Yasuy rơi vào trạng thái “im thin thít và lặn mất tăm”. Không những thế, việc thiếu một nền tảng cơ bản về thanh nhạc khiến Yasuy có phong độ thất thường và không tự tin làm chủ sân khấu mỗi lần xuất hiện.

Khán giả bình chọn cho Yasuy và tin vào “giấc mơ âm nhạc” của chàng trai này cũng mòn mỏi chờ và thất vọng khi Yasuy không đầu quân về một công ty hay tìm cho mình một nhà sản xuất âm nhạc, ê kíp nào.

Và đến giữa tháng 9/2014, người hâm mộ... té ngửa trước vụ lùm xùm khi báo giới đưa tin về một cô gái “tố” Ya Suy có con với cô nhưng vô trách nhiệm, không nhận con. Sau biến cố "có con rơi" này, chàng trai người Churu vốn đã sống xa rời showbiz lại càng xa hơn. Thậm chí, nhiều người còn chua chát nhắc lại hình ảnh của một quán quân Vietnam Idol 2012 từng được “tung hê” là mộc mạc, chân chất.

Mới đây nhất, khán giả thấy thấp thoáng bóng dáng Yasuy bất ngờ xuất hiện trên ghế “khán giả đặc biệt” trong đêm mở màn Vietnam Idol 2015, vẫn vẻ ngoài hoang sơ, cùng mái tóc để xõa dài. Hỏi về những biến cố đã qua, Ya Suy chia sẻ, anh không thể ngờ, khi trở thành “Thần tượng âm nhạc” cuộc sống của anh lại đảo lộn nhiều đến vậy. Nó khiến cho anh thấy mệt mỏi nhiều hơn niềm vui. Thời điểm hiện tại, khi scandal “con rơi” đã tạm lắng xuống thì “thần tượng” âm nhạc một thời cũng không thể lý giải nổi vì sao anh đã hành xử như vậy.

Cũng năm đó, Hương Tràm - người đoạt quán quân mùa đầu tiên của Giọng hát Việt (2012) bởi giọng hát đầy nội lực và vẻ ngoài trong sáng, thuần khiết của cô gái xứ Nghệ. Nhưng sau cuộc thi, Hương Tràm khiến công chúng “sốc” bởi hình ảnh mới gợi cảm, cứ năm bữa nửa tháng lại bị "tuýt còi" bởi sự cố ăn mặc “thiếu vải” khi hát tại các tụ điểm ca nhạc, bar, vũ trường.

Chưa hết, sau những ồn ào chuyện sứt mẻ tình cảm gây tốn nhiều giấy mực trên báo giới liên quan tới đồng nghiệp Trúc Nhân và người “thầy” Thu Minh, Hương Tràm nổi… "lềnh phềnh" theo cách vướng scandal “lộ hàng” hay dính nghi án “cặp” với ca sỹ nọ, ca sỹ kia…

Và Thảo My - Quán quân Giọng hát Việt mùa thứ hai (2013) giờ này cũng không ai biết đang ở nơi nào khi đột nhiên “mất tích” sau cuộc thi?

Khó khăn lắm, người viết bài mới “săn lùng” được cô và biết rằng hiện tại quán quân này vẫn đang theo học tiếp về âm nhạc và chính thức “Nam tiến” như tìm về miền đất hứa. Nhưng tương lai thì vẫn mịt mù, bởi như cô chia sẻ: “Việc kỳ vọng vào ngôi vị quán quân và phía nhà sản xuất sẽ chắp cánh cho thí sinh trở thành ngôi sao là điều viển vông".

"Muốn rõ ràng, chắc chắn trở thành một cái gì đó vẫn phụ thuộc vào nội lực của chính mình. Bởi khi bản thân không chấp nhận thỏa hiệp với định hướng, điều kiện từ phía nhà sản xuất đưa ra, thì tự thân mình phải vận động, loay hoay, mò mẫm tìm con đường đi của chính mình.”

"Vắt chanh bỏ vỏ"?

Nếu “cơn bão” game show “đẻ” ra hàng loạt tài năng mới mỗi năm thì những chương trình tài năng nhí cũng sinh ra một tá cái gọi là “thần đồng”.

Từ cặp đôi nhí Đăng Quân-Bảo Ngọc (quán quân Vietnam Got Talent mùa đầu tiên năm 2012), đến giọng hát dân ca Phương Mỹ Chi (Á quân Giọng hát Việt nhí 2013), và mới đây là “thần đồng” Đức Vĩnh (Vietnam Got Talent 2015) có vẻ như đã gieo niềm tin vào một thế hệ măng non của nền nhạc Việt.

Nhưng thực tế những năm qua cũng đã trả lời cho tương lai bấp bênh của những hiện tượng “tài năng nhí” ấy.

Đơn cử là cặp đôi Đăng Quân-Bảo Ngọc hay Đức Vĩnh dường như chỉ sau một đêm, các bé lại “chìm” nghỉm trong mớ hỗn độn của showbiz.

Thay vì được tiếp tục tôi luyện và trau dồi ở các “lò luyện” là trung tâm nghệ thuật, trường nhạc… cặp đôi Đăng Quân- Bảo Ngọc, Phương Mỹ Chi hay Đức Vĩnh lại bị cuốn vào dòng chảy showbiz.

Bước ra từ Giọng hát Việt nhí, Phương Mỹ Chi được coi là “thần đồng dân ca”. Sự ủng hộ nhiệt tình của cộng đồng mạng cùng giới truyền thông giúp Phương Mỹ Chi trở thành một hiện tượng lạ của làng giải trí Việt

Tận dụng cơ hội ấy, dưới trướng một ông bầu quyền lực cùng công ty biểu diễn riêng, Phương Mỹ Chi cuốn vào vòng xoáy chạy show từ Nam ra Bắc, thậm chí còn ra cả nước ngoài biểu diễn.

Ban đầu, những người có liên quan “cam kết” chỉ để Phương Mỹ Chi hát vào dịp cuối tuần nhưng người ta vẫn thấy bé miệt mài chạy show cả những ngày trong tuần.

Quy luật đào thải khắc nghiệt của showbiz không loại trừ cả những “thần đồng”. Cái tên Phương Mỹ Chi bắt đầu có dấu hiệu "nhợt nhạt" trong làng giải trí so với thời The Voice Kids. Sự sành điệu về thời trang khiến Phương Mỹ Chi giảm đi vẻ đẹp ngây thơ, trong sáng của “cô bé dân ca” thuở trước.

Mới đây nhất, cậu bé Đức Vĩnh khiến nhiều người “tan chảy” với những trích đoạn tuồng, chèo cổ hấp dẫn. Người ta vui mừng vì phát hiện được một nhân tài cho dòng nhạc truyền thống.

Tuy nhiên, sau cuộc thi với số tiền thưởng có được cũng không ai có thể chắc chắn được rằng liệu Đức Vĩnh có nhanh chóng “chìm” như những quán quân các mùa trước hay không?

Phải chăng nhà tổ chức Vietnam Got Talent mới chỉ tìm kiếm tài năng để… làm chương trình?  Và sau khi những quán quân xuất hiện, chương trình kết thúc thì dường như tất cả cũng…kết thúc. Những tài năng không được làm quán quân sẽ được “thả nổi” ra với đời.

Dường như chưa bao giờ các nhà tổ chức các cuộc thi tìm kiếm tài năng đặt ra chiến lược bài bản để bồi dưỡng và giáo dục các tài năng trẻ. Cần tạo cho các bé một hướng đi hay con đường phấn đấu.

Có như vậy, các game show tìm kiếm tài năng nhí vẫn được xem là những “giấc mơ con” mới không bóp nát “thần đồng” sau một đêm chóng vánh.

Cổ nhân đã dạy, những gì dễ dãi thì khó bền lâu. Điều này có vẻ như thật ứng nghiệm với với các hiện tượng game show Việt hay các "tài năng nhí". Những vẻ hào nhoáng, những giá trị ảo, trớ trêu thay, luôn được đề cao trong thời buổi nhan nhản các cuộc thi, sự kiện truyền hình thực tế bóng bẩy, còn những giá trị cốt lõi, bền vững thực sự là "của hiếm".